Trash Collector by EPS: How is it working?
January 15, 2016
Marin Dizel Deniz Suyu Devresi
February 23, 2016

Petrol Sıyırıcılarında Verim

Ülkemizde 5312 sayılı kanun kapsamında Kıyı Tesisleri Acil Müdahale Planlarında hesaplanan risklere göre oluşan ekipman listesinde petrol sıyırıcıları da bulunmaktadır. Birçok kıyı tesisi bu kapsamda skimmer bulundurmakta veya bunu hizmet olarak almaktadır. Sıyırıcı seçiminde ve performansında önemli noktalara bu yazı dizisinde değineceğiz.

Skimmer Verim Faktörleri:

Petrol Sıyırıcıları kapasitesi hususunda önemli noktalar aşağıda belirtilmiştir:

Skimmer Kapasitesi (Recovery Rate): Sıyırıcının toplam kapasitesidir. Bir skimmer’ın toplama kapasitesi pompa kapasitesinden büyük olamaz. Ekipman üreticileri tarafından tasarlanmış sıyırıcı başlığı ölçüleri ve pompanın maksimum kapasitesi bu değeri vermektedir. Başka bir deyişle sıyırıcının topladığı sıvıların tamamıdır. Her sıyıcı petrol ve benzeri ürünleri su üzerinde toplarken her ne kadar istenmese de bir miktar suyu da beraberinde toplar. Skimmer kapasitesi sıyırıcının topladığı sıvı atığın tamamıdır, içersinde yağ + su miktarı vardır. Weir tip skimmer ailesinden gelen bir sıyırıcının boyutlarına göre toplam kapasitesi fazladır. Döküntü yerinin tümünün toplanarak dışarıda settling /decanting (dinlendirme) işlemi yapılarak yağın sudan ayrılması stratejik olarak doğru bir uygulamadır.

Oleofilik sıyırıcılarda skimmer kapasitesini transfer pompası dışında belirleyen en önemli faktör sıyırıcı başlığındaki oleofilik materyalin yüzey alanıdır (surface area) Toplam kapasite bu alanla doğru orantılıdır. Önemli olan bir diğer husus ise seçilen kapasitede depolama alanı olup olmadığıdır. 60 m3/saat’lik bir sıyırıcı ile 4 saatlik bir toplama operasyonu için ortalama 300 m3 bir tanka ihtiyaç vardır.

petrol_siyiricilari_blog

Toplama Verimi (Throughput Efficiency) : Skimmer ın topladığı atık içersindeki asıl toplanması istenen yağ miktarının oranıdır. 45 m3/saatlik bir skimmer %90 verimle 40.5 m3/saat yağ + 5 m3/saat su toplar. Burada tartışmaya mahal verecek bazı değişkenler bulunmaktadır. Bunlar; toplanan yağın cinsi (başta viskozite ve yoğunluk), sıcaklığı, kullanıcı, hava ve deniz şartları gibi değişkenlere bağlıdır. Oleophilic skimmerların toplam skimmer kapasitesi düşük olsa da toplama verimleri yüksektir. Dökülen Yağın Yüzey Gerilimi (Surface Tension Strenght): Dökülen petrolün ve benzeri hidrokarbonun türüne göre, yayılmış her petrolün bir yüzey gerilimi bulunmaktadır. Viskozitesi yüksek olan petrol türevli maddelerin yüzey gerilimi (Surface Tension Strength) viskozite miktarı ile orantılı olarak yükselir. Ağır Fuel Oil (HFO), Ağır Ham Petrol (Heavy Crude Oil) gibi ürünlerin yüzey gerilimleri çok yüksektir. Petrol kirliliğine müdahale kazalarında üzücü ve sürekli kullanılan petrol batmış kurtulamayan kuş görüntüsü bundan ileri gelmektedir. Eğer petrol sıyırıcınız bu çeşit bir petrole uygun seçilmediyse verimli bir toplama gerçekleştiremez.

Kullanıcı Verimi (Human Factor): Literatürde bu terim yer almamakta ancak burada bahsetmenin faydalı olacağını düşünüyoruz. Petrol Sıyırıcıları oluşan risklere karşı acil müdahalede kullanılmak için alınan rutin bir günde kullanılmayan ekipmanlar olduğu için acil durumlarda doğru kullanım konusunda son kullanıcı operatör başarısı zayıf olmaktadır. Farklı petrol ürünleri için farklı rpm ve MCR değerleri bulunmamakta bunlar operatör tarafından gözlemlenerek belirlenmektedir. Unutulmaması gereken nokta dönme hareketi ile çalışan bir skimmerın verimi rpm maksimumdayken en üst noktaya ulaşmaz, optimum dönme hızının saha şartlarına göre belirlenmesi gerekir.

English